katapi New Study Bible - Vulgate Latin || Wycliffe || Douay Rheims Bible
DB1

SOLOMON'S PROVERBS. Pr.10.1-22.16

HOME | Notes
10 LIBER PROVERBIORUM SALOMONIS Proverbs - Wycliffe Bible(14c) Proverbs - Douay Rheims(17c) Reference
1Filius sapiens lætificat patrem, filius vero stultus mœstitia est matris suæ. SOLOMON'S PROVERBS. Pr.10.1-22.16
2Nil proderunt thesauri impietatis, justitia vero liberabit a morte.  
3Non affliget Dominus fame animam justi, et insidias impiorum subvertet.  
4Egestatem operata est manus remissa; manus autem fortium divitias parat. Qui nititur mendaciis, hic pascit ventos;  
5Qui congregat in messe, filius sapiens est; qui autem stertit æstate, filius confusionis.  
6Benedictio Domini super caput justi; os autem impiorum operit iniquitas.  
7Memoria justi cum laudibus, et nomen impiorum putrescet.  
8Sapiens corde præcepta suscipit; stultus cæditur labiis.  
9Qui ambulat simpliciter ambulat confidenter; qui autem depravat vias suas manifestus erit.  
10Qui annuit oculo dabit dolorem; et stultus labiis verberabitur.  
11Vena vitæ os justi, et os impiorum operit iniquitatem.  
12Odium suscitat rixas, et universa delicta operit caritas.  
13In labiis sapientis invenitur sapientia, et virga in dorso ejus qui indiget corde.  
14Sapientes abscondunt scientiam; os autem stulti confusioni proximum est.  
15Substantia divitis, urbs fortitudinis ejus; pavor pauperum egestas eorum.  
16Opus justi ad vitam, fructus autem impii ad peccatum.  
17Via vitæ custodienti disciplinam; qui autem increpationes relinquit, errat.  
18Abscondunt odium labia mendacia; qui profert contumeliam, insipiens est.  
19In multiloquio non deerit peccatum, qui autem moderatur labia sua prudentissimus est.  
20Argentum electum lingua justi; cor autem impiorum pro nihilo.  
21Labia justi erudiunt plurimos; qui autem indocti sunt in cordis egestate morientur.  
22Benedictio Domini divites facit, nec sociabitur eis afflictio.  
23Quasi per risum stultus operatur scelus, sapientia autem est viro prudentia.  
24Quod timet impius veniet super eum; desiderium suum justus dabitur.  
25Quasi tempestas transiens non erit impius; justus autem quasi fundamentum sempiternum.  
26Sicut acetum dentibus, et fumus oculis, sic piger his qui miserunt eum.  
27Timor Domini apponet dies, et anni impiorum breviabuntur.  
28Exspectatio justorum lætitia, spes autem impiorum peribit.  
29Fortitudo simplicis via Domini, et pavor his qui operantur malum.  
30Justus in æternum non commovebitur, impii autem non habitabunt super terram.  
31Os justi parturiet sapientiam; lingua pravorum peribit.  
32Labia justi considerant placita, et os impiorum perversa.  
1Statera dolosa abominatio est apud Dominum, et pondus æquum voluntas ejus.  
2Ubi fuerit superbia, ibi erit et contumelia; ubi autem est humilitas, ibi et sapientia.  
3Simplicitas justorum diriget eos, et supplantatio perversorum vastabit illos.  
4Non proderunt divitiæ in die ultionis; justitia autem liberabit a morte.  
5Justitia simplicis diriget viam ejus, et in impietate sua corruet impius.  
6Justitia rectorum liberabit eos, et in insidiis suis capientur iniqui.  
7Mortuo homine impio, nulla erit ultra spes, et exspectatio sollicitorum peribit.  
8Justus de angustia liberatus est, et tradetur impius pro eo.  
9Simulator ore decipit amicum suum; justi autem liberabuntur scientia.  
10In bonis justorum exsultabit civitas, et in perditione impiorum erit laudatio.  
11Benedictione justorum exaltabitur civitas, et ore impiorum subvertetur.  
12Qui despicit amicum suum indigens corde est; vir autem prudens tacebit.  
13Qui ambulat fraudulenter, revelat arcana; qui autem fidelis est animi, celat amici commissum.  
14Ubi non est gubernator, populus corruet; salus autem, ubi multa consilia.  
15Affligetur malo qui fidem facit pro extraneo; qui autem cavet laqueos securus erit.  
16Mulier gratiosa inveniet gloriam, et robusti habebunt divitias.  
17Benefacit animæ suæ vir misericors; qui autem crudelis est, etiam propinquos abjicit.  
18Impius facit opus instabile, seminanti autem justitiam merces fidelis.  
19Clementia præparat vitam, et sectatio malorum mortem.  
20Abominabile Domino cor pravum, et voluntas ejus in iis qui simpliciter ambulant.  
21Manus in manu non erit innocens malus; semen autem justorum salvabitur.  
22Circulus aureus in naribus suis, mulier pulchra et fatua.  
23Desiderium justorum omne bonum est; præstolatio impiorum furor.  
24Alii dividunt propria, et ditiores fiunt; alii rapiunt non sua, et semper in egestate sunt.  
25Anima quæ benedicit impinguabitur, et qui inebriat, ipse quoque inebriabitur.  
26Qui abscondit frumenta maledicetur in populis; benedictio autem super caput vendentium.  
27Bene consurgit diluculo qui quærit bona; qui autem investigator malorum est, opprimetur ab eis.  
28Qui confidit in divitiis suis corruet: justi autem quasi virens folium germinabunt.  
29Qui conturbat domum suam possidebit ventos, et qui stultus est serviet sapienti.  
30Fructus justi lignum vitæ, et qui suscipit animas sapiens est.  
31Si justus in terra recipit, quanto magis impius et peccator !  
1Qui diligit disciplinam diligit scientiam; qui autem odit increpationes insipiens est.  
2Qui bonus est hauriet gratiam a Domino; qui autem confidit in cogitationibus suis impie agit.  
3Non roborabitur homo ex impietate, et radix justorum non commovebitur.  
4Mulier diligens corona est viro suo; et putredo in ossibus ejus, quæ confusione res dignas gerit.  
5Cogitationes justorum judicia, et consilia impiorum fraudulenta.  
6Verba impiorum insidiantur sanguini; os justorum liberabit eos.  
7Verte impios, et non erunt; domus autem justorum permanebit.  
8Doctrina sua noscetur vir; qui autem vanus et excors est patebit contemptui.  
9Melior est pauper et sufficiens sibi quam gloriosus et indigens pane.  
10Novit justus jumentorum suorum animas; viscera autem impiorum crudelia.  
11Qui operatur terram suam satiabitur panibus; qui autem sectatur otium stultissimus est. Qui suavis est in vini demor  
12Desiderium impii munimentum est pessimorum; radix autem justorum proficiet.  
13Propter peccata labiorum ruina proximat malo; effugiet autem justus de angustia.  
14De fructu oris sui unusquisque replebitur bonis, et juxta opera manuum suarum retribuetur ei.  
15Via stulti recta in oculis ejus; qui autem sapiens est audit consilia.  
16Fatuus statim indicat iram suam; qui autem dissimulat injuriam callidus est.  
17Qui quod novit loquitur, index justitiæ est; qui autem mentitur, testis est fraudulentus.  
18Est qui promittit, et quasi gladio pungitur conscientiæ: lingua autem sapientium sanitas est.  
19Labium veritatis firmum erit in perpetuum; qui autem testis est repentinus, concinnat linguam mendacii.  
20Dolus in corde cogitantium mala; qui autem pacis ineunt consilia, sequitur eos gaudium.  
21Non contristabit justum quidquid ei acciderit: impii autem replebuntur malo.  
22Abominatio est Domino labia mendacia; qui autem fideliter agunt placent ei.  
23Homo versatus celat scientiam, et cor insipientium provocat stultitiam.  
24Manus fortium dominabitur; quæ autem remissa est, tributis serviet.  
25Mœror in corde viri humiliabit illum, et sermone bono lætificabitur.  
26Qui negligit damnum propter amicum, justus est; iter autem impiorum decipiet eos.  
27Non inveniet fraudulentus lucrum, et substantia hominis erit auri pretium.  
28In semita justitiæ vita; iter autem devium ducit ad mortem.  
1Filius sapiens doctrina patris; qui autem illusor est non audit cum arguitur.  
2De fructu oris sui homo satiabitur bonis: anima autem prævaricatorum iniqua.  
3Qui custodit os suum custodit animam suam; qui autem inconsideratus est ad loquendum, sentiet mala.  
4Vult et non vult piger; anima autem operantium impinguabitur.  
5Verbum mendax justus detestabitur; impius autem confundit, et confundetur.  
6Justitia custodit innocentis viam, impietas autem peccatorem supplantat.  
7Est quasi dives, cum nihil habeat, et est quasi pauper, cum in multis divitiis sit.  
8Redemptio animæ viri divitiæ suæ; qui autem pauper est, increpationem non sustinet.  
9Lux justorum lætificat: lucerna autem impiorum extinguetur.  
10Inter superbos semper jurgia sunt; qui autem agunt omnia cum consilio, reguntur sapientia.  
11Substantia festinata minuetur; quæ autem paulatim colligitur manu, multiplicabitur.  
12Spes quæ differtur affligit animam; lignum vitæ desiderium veniens.  
13Qui detrahit alicui rei, ipse se in futurum obligat; qui autem timet præceptum, in pace versabitur. Animæ dolosæ er  
14Lex sapientis fons vitæ, ut declinet a ruina mortis.  
15Doctrina bona dabit gratiam; in itinere contemptorum vorago.  
16Astutus omnia agit cum consilio; qui autem fatuus est aperit stultitiam.  
17Nuntius impii cadet in malum; legatus autem fidelis, sanitas.  
18Egestas et ignominia ei qui deserit disciplinam; qui autem acquiescit arguenti glorificabitur.  
19Desiderium si compleatur delectat animam; detestantur stulti eos qui fugiunt mala.  
20Qui cum sapientibus graditur sapiens erit; amicus stultorum similis efficietur.  
21Peccatores persequitur malum, et justis retribuentur bona.  
22Bonus reliquit hæredes filios et nepotes, et custoditur justo substantia peccatoris.  
23Multi cibi in novalibus patrum, et aliis congregantur absque judicio.  
24Qui parcit virgæ odit filium suum; qui autem diligit illum instanter erudit.  
25Justus comedit et replet animam suam; venter autem impiorum insaturabilis.  
1Sapiens mulier ædificat domum suam; insipiens exstructam quoque manibus destruet.  
2Ambulans recto itinere, et timens Deum, despicitur ab eo qui infami graditur via.  
3In ore stulti virga superbiæ; labia autem sapientium custodiunt eos.  
4Ubi non sunt boves, præsepe vacuum est; ubi autem plurimæ segetes, ibi manifesta est fortitudo bovis.  
5Testis fidelis non mentitur; profert autem mendacium dolosus testis.  
6Quærit derisor sapientiam, et non invenit; doctrina prudentium facilis.  
7Vade contra virum stultum, et nescit labia prudentiæ.  
8Sapientia callidi est intelligere viam suam, et imprudentia stultorum errans.  
9Stultus illudet peccatum, et inter justos morabitur gratia.  
10Cor quod novit amaritudinem animæ suæ, in gaudio ejus non miscebitur extraneus.  
11Domus impiorum delebitur: tabernacula vero justorum germinabunt.  
12Est via quæ videtur homini justa, novissima autem ejus deducunt ad mortem.  
13Risus dolore miscebitur, et extrema gaudii luctus occupat.  
14Viis suis replebitur stultus, et super eum erit vir bonus.  
15Innocens credit omni verbo; astutus considerat gressus suos. Filio doloso nihil erit boni; servo autem sapienti p  
16Sapiens timet, et declinat a malo; stultus transilit, et confidit.  
17Impatiens operabitur stultitiam, et vir versutus odiosus est.  
18Possidebunt parvuli stultitiam, et exspectabunt astuti scientiam.  
19Jacebunt mali ante bonos, et impii ante portas justorum.  
20Etiam proximo suo pauper odiosus erit: amici vero divitum multi.  
21Qui despicit proximum suum peccat; qui autem miseretur pauperis beatus erit. Qui credit in Domino misericordiam dili  
22Errant qui operantur malum; misericordia et veritas præparant bona.  
23In omni opere erit abundantia; ubi autem verba sunt plurima, ibi frequenter egestas.  
24Corona sapientium divitiæ eorum; fatuitas stultorum imprudentia.  
25Liberat animas testis fidelis, et profert mendacia versipellis.  
26In timore Domini fiducia fortitudinis, et filiis ejus erit spes.  
27Timor Domini fons vitæ, ut declinent a ruina mortis.  
28In multitudine populi dignitas regis, et in paucitate plebis ignominia principis.  
29Qui patiens est multa gubernatur prudentia; qui autem impatiens est exaltat stultitiam suam.  
30Vita carnium sanitas cordis; putredo ossium invidia.  
31Qui calumniatur egentem exprobrat factori ejus; honorat autem eum qui miseretur pauperis.  
32In malitia sua expelletur impius: sperat autem justus in morte sua.  
33In corde prudentis requiescit sapientia, et indoctos quosque erudiet.  
34Justitia elevat gentem; miseros autem facit populos peccatum.  
35Acceptus est regi minister intelligens; iracundiam ejus inutilis sustinebit.  
1Responsio mollis frangit iram; sermo durus suscitat furorem.  
2Lingua sapientium ornat scientiam; os fatuorum ebullit stultitiam.  
3In omni loco, oculi Domini contemplantur bonos et malos.  
4Lingua placabilis lignum vitæ; quæ autem immoderata est conteret spiritum.  
5Stultus irridet disciplinam patris sui; qui autem custodit increpationes astutior fiet. In abundanti justitia virtus  
6Domus justi plurima fortitudo, et in fructibus impii conturbatio.  
7Labia sapientium disseminabunt scientiam; cor stultorum dissimile erit.  
8Victimæ impiorum abominabiles Domino; vota justorum placabilia.  
9Abominatio est Domino via impii; qui sequitur justitiam diligitur ab eo.  
10Doctrina mala deserenti viam vitæ; qui increpationes odit, morietur.  
11Infernus et perditio coram Domino; quanto magis corda filiorum hominum !  
12Non amat pestilens eum qui se corripit, nec ad sapientes graditur.  
13Cor gaudens exhilarat faciem; in mœrore animi dejicitur spiritus.  
14Cor sapientis quærit doctrinam, et os stultorum pascitur imperitia.  
15Omnes dies pauperis, mali; secura mens quasi juge convivium.  
16Melius est parum cum timore Domini, quam thesauri magni et insatiabiles.  
17Melius est vocari ad olera cum caritate, quam ad vitulum saginatum cum odio.  
18Vir iracundus provocat rixas; qui patiens est mitigat suscitatas.  
19Iter pigrorum quasi sepes spinarum; via justorum absque offendiculo.  
20Filius sapiens lætificat patrem, et stultus homo despicit matrem suam.  
21Stultitia gaudium stulto, et vir prudens dirigit gressus suos.  
22Dissipantur cogitationes ubi non est consilium; ubi vero sunt plures consiliarii, confirmantur.  
23Lætatur homo in sententia oris sui, et sermo opportunus est optimus.  
24Semita vitæ super eruditum, ut declinet de inferno novissimo.  
25Domum superborum demolietur Dominus, et firmos faciet terminos viduæ.  
26Abominatio Domini cogitationes malæ, et purus sermo pulcherrimus firmabitur ab eo.  
27Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam; qui autem odit munera, vivet. Per misericordiam et fidem purgantur pecc  
28Mens justi meditatur obedientiam; os impiorum redundat malis.  
29Longe est Dominus ab impiis, et orationes justorum exaudiet.  
30Lux oculorum lætificat animam; fama bona impinguat ossa.  
31Auris quæ audit increpationes vitæ in medio sapientium commorabitur.  
32Qui abjicit disciplinam despicit animam suam; qui autem acquiescit increpationibus possessor est cordis.  
33Timor Domini disciplina sapientiæ, et gloriam præcedit humilitas.  
1Hominis est animam præparare, et Domini gubernare linguam.  
2Omnes viæ hominis patent oculis ejus; spirituum ponderator est Dominus.  
3Revela Domino opera tua, et dirigentur cogitationes tuæ.  
4Universa propter semetipsum operatus est Dominus; impium quoque ad diem malum.  
5Abominatio Domini est omnis arrogans; etiamsi manus ad manum fuerit, non est innocens. Initium viæ bonæ facere justit  
6Misericordia et veritate redimitur iniquitas, et in timore Domini declinatur a malo.  
7Cum placuerint Domino viæ hominis, inimicos quoque ejus convertet ad pacem.  
8Melius est parum cum justitia quam multi fructus cum iniquitate.  
9Cor hominis disponit viam suam, sed Domini est dirigere gressus ejus.  
10Divinatio in labiis regis; in judicio non errabit os ejus.  
11Pondus et statera judicia Domini sunt, et opera ejus omnes lapides sacculi.  
12Abominabiles regi qui agunt impie, quoniam justitia firmatur solium.  
13Voluntas regum labia justa; qui recta loquitur diligetur.  
14Indignatio regis nuntii mortis, et vir sapiens placabit eam.  
15In hilaritate vultus regis vita, et clementia ejus quasi imber serotinus.  
16Posside sapientiam, quia auro melior est, et acquire prudentiam, quia pretiosior est argento.  
17Semita justorum declinat mala; custos animæ suæ servat viam suam.  
18Contritionem præcedit superbia, et ante ruinam exaltatur spiritus.  
19Melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis.  
20Eruditus in verbo reperiet bona, et qui sperat in Domino beatus est.  
21Qui sapiens est corde appellabitur prudens, et qui dulcis eloquio majora percipiet.  
22Fons vitæ eruditio possidentis; doctrina stultorum fatuitas.  
23Cor sapientis erudiet os ejus, et labiis ejus addet gratiam.  
24Favus mellis composita verba; dulcedo animæ sanitas ossium.  
25Est via quæ videtur homini recta, et novissima ejus ducunt ad mortem.  
26Anima laborantis laborat sibi, quia compulit eum os suum.  
27Vir impius fodit malum, et in labiis ejus ignis ardescit.  
28Homo perversus suscitat lites, et verbosus separat principes.  
29Vir iniquus lactat amicum suum, et ducit eum per viam non bonam.  
30Qui attonitis oculis cogitat prava, mordens labia sua perficit malum.  
31Corona dignitatis senectus, quæ in viis justitiæ reperietur.  
32Melior est patiens viro forti, et qui dominatur animo suo expugnatore urbium.  
33Sortes mittuntur in sinum, sed a Domino temperantur.  
1Melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum jurgio.  
2Servus sapiens dominabitur filiis stultis, et inter fratres hæreditatem dividet.  
3Sicut igne probatur argentum et aurum camino, ita corda probat Dominus.  
4Malus obedit linguæ iniquæ, et fallax obtemperat labiis mendacibus.  
5Qui despicit pauperem exprobrat factori ejus, et qui ruina lætatur alterius non erit impunitus.  
6Corona senum filii filiorum, et gloria filiorum patres eorum.  
7Non decent stultum verba composita, nec principem labium mentiens.  
8Gemma gratissima exspectatio præstolantis; quocumque se vertit, prudenter intelligit.  
9Qui celat delictum quærit amicitias; qui altero sermone repetit, separat fœderatos.  
10Plus proficit correptio apud prudentem, quam centum plagæ apud stultum.  
11Semper jurgia quærit malus: angelus autem crudelis mittetur contra eum.  
12Expedit magis ursæ occurrere raptis fœtibus, quam fatuo confidenti in stultitia sua.  
13Qui reddit mala pro bonis, non recedet malum de domo ejus.  
14Qui dimittit aquam caput est jurgiorum, et antequam patiatur contumeliam judicium deserit.  
15Qui justificat impium, et qui condemnat justum, abominabilis est uterque apud Deum.  
16Quid prodest stulto habere divitias, cum sapientiam emere non possit? Qui altum facit domum suam quærit ruinam, et  
17Omni tempore diligit qui amicus est, et frater in angustiis comprobatur.  
18Stultus homo plaudet manibus, cum spoponderit pro amico suo.  
19Qui meditatur discordias diligit rixas, et qui exaltat ostium quærit ruinam.  
20Qui perversi cordis est non inveniet bonum, et qui vertit linguam incidet in malum.  
21Natus est stultus in ignominiam suam; sed nec pater in fatuo lætabitur.  
22Animus gaudens ætatem floridam facit; spiritus tristis exsiccat ossa.  
23Munera de sinu impius accipit, ut pervertat semitas judicii.  
24In facie prudentis lucet sapientia; oculi stultorum in finibus terræ.  
25Ira patris filius stultus, et dolor matris quæ genuit eum.  
26Non est bonum damnum inferre justo, nec percutere principem qui recta judicat.  
27Qui moderatur sermones suos doctus et prudens est, et pretiosi spiritus vir eruditus.  
28Stultus quoque, si tacuerit, sapiens reputabitur, et si compresserit labia sua, intelligens.  
1Occasiones quærit qui vult recedere ab amico: omni tempore erit exprobrabilis.  
2Non recipit stultus verba prudentiæ, nisi ea dixeris quæ versantur in corde ejus.  
3Impius, cum in profundum venerit peccatorum, contemnit; sed sequitur eum ignominia et opprobrium.  
4Aqua profunda verba ex ore viri, et torrens redundans fons sapientiæ.  
5Accipere personam impii non est bonum, ut declines a veritate judicii.  
6Labia stulti miscent se rixis, et os ejus jurgia provocat.  
7Os stulti contritio ejus, et labia ipsius ruina animæ ejus.  
8Verba bilinguis quasi simplicia, et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris. Pigrum dejicit timor; animæ autem ef  
9Qui mollis et dissolutus est in opere suo frater est sua opera dissipantis.  
10Turris fortissima nomen Domini; ad ipsum currit justus, et exaltabitur.  
11Substantia divitis urbs roboris ejus, et quasi murus validus circumdans eum.  
12Antequam conteratur, exaltatur cor hominis, et antequam glorificetur, humiliatur.  
13Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et confusione dignum.  
14Spiritus viri sustentat imbecillitatem suam; spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere?  
15Cor prudens possidebit scientiam, et auris sapientium quærit doctrinam.  
16Donum hominis dilatat viam ejus, et ante principes spatium ei facit.  
17Justus prior est accusator sui: venit amicus ejus, et investigabit eum.  
18Contradictiones comprimit sors, et inter potentes quoque dijudicat.  
19Frater qui adjuvatur a fratre quasi civitas firma, et judicia quasi vectes urbium.  
20De fructu oris viri replebitur venter ejus, et genimina labiorum ipsius saturabunt eum.  
21Mors et vita in manu linguæ; qui diligunt eam comedent fructus ejus.  
22Qui invenit mulierem bonam invenit bonum, et hauriet jucunditatem a Domino. Qui expellit mulierem bonam expellit bonu  
23Cum obsecrationibus loquetur pauper, et dives effabitur rigide.  
24Vir amabilis ad societatem magis amicus erit quam frater.  
1Melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam dives torquens labia sua, et insipiens.  
2Ubi non est scientia animæ, non est bonum, et qui festinus est pedibus offendet.  
3Stultitia hominis supplantat gressus ejus, et contra Deum fervet animo suo.  
4Divitiæ addunt amicos plurimos; a paupere autem et hi quos habuit separantur.  
5Testis falsus non erit impunitus, et qui mendacia loquitur non effugiet.  
6Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.  
7Fratres hominis pauperis oderunt eum; insuper et amici procul recesserunt ab eo.
Qui tantum verba sectatur nihil ha
 
8qui autem possessor est mentis diligit animam suam, et custos prudentiæ inveniet bona.  
9Falsus testis non erit impunitus, et qui loquitur mendacia peribit.  
10Non decent stultum deliciæ, nec servum dominari principibus.  
11Doctrina viri per patientiam noscitur, et gloria ejus est iniqua prætergredi.  
12Sicut fremitus leonis, ita et regis ira, et sicut ros super herbam, ita et hilaritas ejus.  
13Dolor patris filius stultus, et tecta jugiter perstillantia litigiosa mulier.  
14Domus et divitiæ dantur a parentibus; a Domino autem proprie uxor prudens.  
15Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.  
16Qui custodit mandatum custodit animam suam; qui autem negligit viam suam mortificabitur.  
17Fœneratur Domino qui miseretur pauperis, et vicissitudinem suam reddet ei.  
18Erudi filium tuum; ne desperes: ad interfectionem autem ejus ne ponas animam tuam.  
19Qui impatiens est sustinebit damnum, et cum rapuerit, aliud apponet.  
20Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.  
21Multæ cogitationes in corde viri; voluntas autem Domini permanebit.  
22Homo indigens misericors est, et melior est pauper quam vir mendax.  
23Timor Domini ad vitam, et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessima.  
24Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.  
25Pestilente flagellato stultus sapientior erit; si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.  
26Qui affligit patrem, et fugat matrem, ignominiosus est et infelix.  
27Non cesses, fili, audire doctrinam, nec ignores sermones scientiæ.  
28Testis iniquus deridet judicium, et os impiorum devorat iniquitatem.  
29Parata sunt derisoribus judicia, et mallei percutientes stultorum corporibus.  
1Luxuriosa res vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur non erit sapiens.  
2Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum peccat in animam suam.  
3Honor est homini qui separat se a contentionibus; omnes autem stulti miscentur contumeliis.  
4Propter frigus piger arare noluit; mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.  
5Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri; sed homo sapiens exhauriet illud.  
6Multi homines misericordes vocantur; virum autem fidelem quis inveniet?  
7Justus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet.  
8Rex qui sedet in solio judicii dissipat omne malum intuitu suo.  
9Quis potest dicere: Mundum est cor meum; purus sum a peccato?  
10Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.  
11Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera ejus.  
12Aurem audientem, et oculum videntem: Dominus fecit utrumque.  
13Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.  
14Malum est, malum est, dicit omnis emptor; et cum recesserit, tunc gloriabitur.  
15Est aurum et multitudo gemmarum, et vas pretiosum labia scientiæ.  
16Tolle vestimentum ejus qui fidejussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.  
17Suavis est homini panis mendacii, et postea implebitur os ejus calculo.  
18Cogitationes consiliis roborantur, et gubernaculis tractanda sunt bella.  
19Ei qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.  
20Qui maledicit patri suo et matri, extinguetur lucerna ejus in mediis tenebris:  
21hæreditas ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.  
22Ne dicas: Reddam malum: exspecta Dominum, et liberabit te.  
23Abominatio est apud Dominum pondus et pondus; statera dolosa non est bona.  
24A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?  
25Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.  
26Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.  
27Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.  
28Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus ejus.  
29Exsultatio juvenum fortitudo eorum, et dignitas senum canities.  
30Livor vulneris absterget mala, et plagæ in secretioribus ventris.  
1Sicut divisiones aquarum, ita cor regis in manu Domini: quocumque voluerit, inclinabit illud.  
2Omnis via viri recta sibi videtur: appendit autem corda Dominus.  
3Facere misericordiam et judicium magis placet Domino quam victimæ.  
4Exaltatio oculorum est dilatatio cordis; lucerna impiorum peccatum.  
5Cogitationes robusti semper in abundantia; omnis autem piger semper in egestate est.  
6Qui congregat thesauros lingua mendacii vanus et excors est, et impingetur ad laqueos mortis.  
7Rapinæ impiorum detrahent eos, quia noluerunt facere judicium.  
8Perversa via viri aliena est; qui autem mundus est, rectum opus ejus.  
9Melius est sedere in angulo domatis, quam cum muliere litigiosa, et in domo communi.  
10Anima impii desiderat malum: non miserebitur proximo suo.  
11Mulctato pestilente, sapientior erit parvulus, et si sectetur sapientem, sumet scientiam.  
12Excogitat justus de domo impii, ut detrahat impios a malo.  
13Qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis, et ipse clamabit, et non exaudietur.  
14Munus absconditum extinguit iras, et donum in sinu indignationem maximam.  
15Gaudium justo est facere judicium, et pavor operantibus iniquitatem.  
16Vir qui erraverit a via doctrinæ in cœtu gigantum commorabitur.  
17Qui diligit epulas in egestate erit; qui amat vinum et pinguia non ditabitur.  
18Pro justo datur impius, et pro rectis iniquus.  
19Melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda.  
20Thesaurus desiderabilis, et oleum in habitaculo justi: et imprudens homo dissipabit illud.  
21Qui sequitur justitiam et misericordiam inveniet vitam, justitiam, et gloriam.  
22Civitatem fortium ascendit sapiens, et destruxit robur fiduciæ ejus.  
23Qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam.  
24Superbus et arrogans vocatur indoctus, qui in ira operatur superbiam.  
25Desideria occidunt pigrum: noluerunt enim quidquam manus ejus operari.  
26Tota die concupiscit et desiderat; qui autem justus est, tribuet, et non cessabit.  
27Hostiæ impiorum abominabiles, quia offeruntur ex scelere.  
28Testis mendax peribit; vir obediens loquetur victoriam.  
29Vir impius procaciter obfirmat vultum suum; qui autem rectus est corrigit viam suam.  
30Non est sapientia, non est prudentia, non est consilium contra Dominum.  
31Equus paratur ad diem belli; Dominus autem salutem tribuit.  
1Melius est nomen bonum quam divitiæ multæ; super argentum et aurum gratia bona.  
2Dives et pauper obviaverunt sibi: utriusque operator est Dominus.  
3Callidus vidit malum, et abscondit se; innocens pertransiit, et afflictus est damno.  
4Finis modestiæ timor Domini, divitiæ, et gloria, et vita.  
5Arma et gladii in via perversi; custos autem animæ suæ longe recedit ab eis.  
6Proverbium est: adolescens juxta viam suam; etiam cum senuerit, non recedet ab ea.  
7Dives pauperibus imperat, et qui accipit mutuum servus est fœnerantis. THE THIRTY WISE SAYINGS. Pr.22.17-24.22
8Qui seminat iniquitatem metet mala, et virga iræ suæ consummabitur.  
9Qui pronus est ad misericordiam benedicetur: de panibus enim suis dedit pauperi. Victoriam et honorem acquiret qui da  
10Ejice derisorem, et exibit cum eo jurgium, cessabuntque causæ et contumeliæ.  
11Qui diligit cordis munditiam, propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem.  
12Oculi Domini custodiunt scientiam, et supplantantur verba iniqui.  
13Dicit piger: Leo est foris; in medio platearum occidendus sum.  
14Fovea profunda os alienæ: cui iratus est Dominus, incidet in eam.  
15Stultitia colligata est in corde pueri, et virga disciplinæ fugabit eam.  
16Qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas, dabit ipse ditiori, et egebit.